Sagrada Familia

Categorie: 
Barcelona
Dutch

Geen enkele bezoeker van Barcelona zal de reusachtige torso van het nog immer onvoltooide meesterwerk van Antoní Gaudí over het hoofd zien, de tempel van de Sagrada Familia of Heilige Familie. Het idee om een boetekerk te bouwen die uitsluitend met zou worden gefinancierd, kwam van de boekhandelaar Bocabella i Verdaguet, die in 1882 de eerste steen legde. Een jaar later kreeg Antoní Gaudí i Cormet, 31 jaar oud, de opdracht de door de diocesane bouwmeester Vilar in neogotische stijl begonnen kerk te voltooien. De crypte was op dat moment tot de helft van de hoogte gevorderd en werd tussen 1884 en 1801 door Gaudí afgebouwd. Tussen 1891 en 1900 ontstond de oostelijke façade van het dwarsschip, gewijd aan de geboorte van Christus: een vrije, bijna expresionnistische interpretatie van gotische vormen. De prachtige naturalistische sculpturen aan de drie portalen zijn gewijd aan de drie christelijke deugden Geloof, Hoop en Liefde. De wimberg boven het middenportaal gaat volledig op in het beeldhouwwerk en loopt uit in een fantastische veelkleurige boom vol duiven. Hoog boven het middenportaal is de beeldengroep met de Geboorte van Christus te zien. De vier opengewerkte, parabolische torens zijn voorzien van religieuze teksten. Volgens Gaudí dragen inscripties bij aan de decoratie en verhogen ze de begrijpelijkheid van de symboliek. De overal aangebrachte bouwplastieken maken de kerk tot een ware bibliapauperum, waar het evangelie aanschouwelijk is voorgesteld. De twee andere façades zijn gereserveerd voor het lijden van Christus (W) en zijn Verheerlijking (Z). Het hele ontwerp zit vol symboliek. De kruisingstoren bijvoorbeeld zal worden gewijd aan Maria, die dan omringd zal zijn door in totaal twaalf torens, de twaalf apostelen. De plattegrond krijgt met zijn vijfbeukig schip en driehoekig transept de vorm van een Latijns kruis. Toen Gaudí in 1926 op 74-jarige leeftijd door een tram werd overreden en aan de gevolgen van zijn verwondingen overleed, was van de kerk niet meer voltooid dan een van de vier torens van de Oostgevel, het geboorteportaal en de crypte, waarin hijzelf werd bijgezet. De hervatting van de bouw in 1952 volgens de plannen van Gaudí, is omstreden. Sinds kort is Josep María Subirachs belast met de voortzetting van het werk aan de bouwplastieken. Zijn taak zal het zijn het westelijk Passieportaal met ca. 100 beeldhouwwerken te verfraaien. Daarbij zal hij niet, zoals tot voor kort gebruikelijk, Gaudí nabootsen, maar zijn eigen, meer expressionistische stijl inbrengen. Hij wordt bijgestaan door de architect Jordi Bonnet, zoon van een voormalig medewerker van Gaudí. De lange bouwgeschiedenis doet denken aan die van middeleeuwse kathedralen. Het belang van de Sagrada Familia als 'Gesamtkunstwerk' schuilt niet in de laatste plaats in de volledige versmelting van constructieve en decoratieve elementen in de onuitputtelijke vindingrijkheid van Gaudí. Een bezoek aan het kleine museum op het bouwterrein is zeer verhelderend en zeker aan te bevelen. Er staat o.a. een schaalmodel van het totale ontwerp en men kan een model van het schip van binnen bekijken om een indruk te krijgen van de fantastische, als knoken en bomen gevormde zuilen en gewelven.

Schooltje bij de Sagrada Familia

In afwachting van de schoollokalen die in het onderste gedeelte van de kloostergang van de Sagrada Familia zouden worden ingericht werd in 1909 op hetzelfde terrein een noodgebouwtje neergezet. Opmerkelijk is het golvende dak, dat net als de muren uit een dunne laag verlijmde baksteen is gemaakt